Về bài thơ NHỊP BA
Doãn Ngọc Thanh
Bài này được bác Tâm làm tặng bố trong một thời điểm rất đặc biệt: VN sau bao nhiêu thế hệ chống Pháp, sau cùng đã dành được độc lập vào năm 1954, nhưng đồng thời cũng phải chịu đất nước chia hai ở vĩ tuyến 17, Bắc cộng sản, Nam tự do.
Thanh niên VN thế hệ bố và bác Tâm đã bị một đòn chí tử: tham gia đảng Việt Minh (tiền thân của đảng cộng sản) để chống Pháp, đến khi dành được độc lập thì cũng là lúc cộng sản lộ nguyên hình, dành chính quyền miền Bắc:
Ngực anh thủng lỗ đạn tròn
Lưỡi lê thấu phổi
tim còn nhảy đập
nhịp ba nhịp ba nhịp ba
tình yêu tự do mãi mãi
Nhưng với những người “tim còn nhảy đập Tình Yêu, Tự Do” thì họ chọn “ngã xuống vườn nhà” là nơi biểu tượng cho sự thương yêu, sự êm ấm - chối bỏ lòng thù hận, cuộc đấu tranh giai cấp của cộng sản.
Họ chọn “chạy nhịp hai qua cách trở”, qua vĩ tuyến thứ 17 để vào miền Nam tự do, xây dựng một vận hội mới cho đất nước. Với hơn 1 triệu người Bắc di cư vô tiếp tay, miền Nam thực sự tưng bừng phát triển, từ kỹ nghệ, nông nghiệp cho tới văn nghệ rực rỡ …
ngoài xa thành phố
bánh xe lăn nhịp ba
áo màu xanh hớn hở
nhát búa gõ
lòng máy quay
cửa nhà thi nhau lớn
nhịp ba nhịp ba nhịp ba
tình yêu tự do mãi mãi
sông bồi phù sa
ruộng lúa trổ hoa
núi cao uốn cây rừng
nhịp ba nhịp ba nhịp ba
tình yêu tự do mãi mãi
đất nước ào ào vỗ nhịp
triều biển chập chùng
Những người ra đi đó, vẫn ôm một giấc mơ lớn:
mắt bừng
thống nhất tự do
Mơ một ngày ba miền đất nước được trùng phùng:
Hà Nội Huế Sàigòn
ôm nhau nức nở
Để miền Bắc cũng có cơ hội tưng bừng phát triển như miền Nam.
Những người thanh niên Việt thủa đó, như bố, như bác Tâm, họ yêu Tự Do, yêu Tình Yêu, yêu Đất Nước như vậy, ai giết được họ? Họ bất tử!
có người cầm súng bắn vào đầu
đạn nổ nhịp ba
không chết
anh ngồi nhỏm dậy
khỏe mạnh lạ thường
bước ai thánh thót
nhịp ba
tình yêu
tự do
mãi mãi
Và lý tưởng Tình Yêu và Tự Do trong họ cũng bất diệt.
tình yêu tự do mãi mãi
tình yêu tự do
mãi mãi anh ơi
Nhịp ba là nhịp của luân vũ, nhịp điệu của hội hè và rộn rã vui tươi. Bài thơ tuy có nhiều hình ảnh của cái chết, của đạn và lưỡi lê – âm hưởng của cuộc chiến tàn khốc dành độc lập - nhưng vẫn là một bài luân vũ cho miền Nam tự do đang đà phát triển, một bài hoan ca cho lý tưởng Tình Yêu và Tự Do.
An Ode to Love and Freedom - nếu mình muốn mượn bản Giao Hưởng số 9 của Beethoven để so sánh.
